Gezondheid op reis

In dit artikel vindt u informatie over gezondheid op reis en hoe u uw reisapotheek het beste kunt samenstellen. Welke producten en geneesmiddelen moet u zeker meenemen. Gezondheidsrisico's zijn op reis vaak groter dan thuis. Juist op reis kunnen mensen ziek worden als gevolg van het eten, afwijkende hygiënische omstandigheden, het klimaat, de aanwezigheid van ziekte overdragende insecten en risicovol gedrag. Zorg daarom dat u de nodige voorbereidingen treft en een aantal basismedicijnen bij u heeft.

Gezondheidskaart

Elke burger met een basisverzekering die voor vakantie naar het buitenland gaat, kan een European Health Insurance Card (EHIC) kostenloos aanvragen. Met deze card heb je recht op noodzakelijke medische hulp tijdens een kort verblijf in het buitenland. Dit betekent overigens niet dat u dan geen reisverzekering meer hoeft af te sluiten. De buitenlandse zorgverlener zal de kosten namelijk declareren bij uw zorgverzekeraar in Nederland. Die bepaalt vervolgens welke kosten gedekt zijn en welke eventueel nog wel moeten worden betaald door de verzekerde. Lees verder ....

Gezondheid op reis

De meest voorkomende reisziekten of reisongemakken zijn:

Diarree
Reizigersdiarree gaat meestal vanzelf weer over binnen 3 tot 5 dagen.

• Het grootste probleem bij diarree is de kans op uitdroging, vooral bij kleine kinderen en ouderen. Drink verdeeld over de dag minstens 1,5 liter (kinderen 1 liter). Water, thee, vruchtensap (geen grote hoeveelheden appelsap), heldere soep of rijstewater. In heel warme landen hebt u nog meer vocht nodig. Het beste middel tegen uitdroging is orale rehydratievloeistof (ORS), een poeder dat aangemaakt moet worden met (schoon) water of mineraalwater zonder koolzuur.
• Wanneer naar de huisarts? Bij veelvuldige waterdunne diarree na 3 dagen, maar bij ouderen boven de 70 na een dag en bij kinderen onder de 2 jaar binnen een dag. Ga ook naar de dokter als de patiënt aanhoudend braakt en bijna niets drinkt.
• Wie niet wil wachten tot de diarree vanzelf over gaat, kan loperamide nemen; geschikt voor volwassenen en kinderen vanaf 8 jaar. Niet gebruiken bij koorts of als er bloed in de ontlasting zit. Niet langer dan 2 dagen achtereen gebruiken.
• Voorkom diarree: ga hygiënisch om met eet- en drinkwaren. Was uw handen vaak en goed met zeep. Twijfelt u aan de kwaliteit van het drinkwater, neem dan mineraalwater, verpakt vruchtensap, vers gekookt water of thee en vermijd het gebruik van ijsblokjes. Vermijd schepijs, ongekookt voedsel, afgekoeld voedsel zoals schelpdieren, ongeschild rauw fruit, salades en onvoldoende doorbakken vlees. Doe de vaat in heet sop en gebruik schone droogdoeken. Bewaar restjes alleen in een koelkast.

Druk op de oren
Tijdens een vliegreis kunt u bij het dalen pijnlijke druk op de oren vermijden: zuig op een snoepje of neem kauwgum en slik regelmatig. Neem bij verkoudheid eventueel xylometazoline neusspray of –druppels.

Jeuk
Veroorzaakt door insectenbeten of aanraking met een kwal of brandnetel: lidocaïnegel of lidocaïne-mentholgel.

Obstipatie/verstopping
Ander voedsel, een vreemd toilet of spanningen kunnen het ontlastingpatroon verstoren. Drink veel (6-8 glazen water per dag), eet vezelrijk en zorg voor voldoende lichaamsbeweging. U kunt bisacodyl nemen in de vorm van tabletten, dragees of zetpillen.

Pijn en koorts
Kies paracetamol om pijn te stillen en koorts te weren. Voor kinderen: zetpillen of tabletten.

Reisziekte
Komt het meest voor bij 2- tot 10-jarigen. Bent u binnen 4 uur op de bestemming, kies dan cyclizine. Duurt de reis langer, neem dan onderweg nog een keer cyclizine of neem een iets langer werkend middel: meclozine of cinnarizine.

• Deze middelen kunnen als bijwerking hebben: slaperigheid of sufheid. Ze zijn dus niet aan te raden voor iemand die gaat rijden!
• Wie een middel zoekt dat niet versuft, kan capsules met gemberpoeder proberen.
• Lees de bijsluiter: middelen tegen reisziekte zijn alleen effectief als je ze enige tijd voor vertrek inneemt.

Teken
De teek komt voor in bosrijke gebieden, lijkt op een spinnetje, zuigt zich vast op de huid om zich tegoed te doen aan je bloed en kan ongemerkt een vervelende ziekte overdragen. Bedekkende kleding en een insectenafweermiddel met DEET houdt teken tegen. Met een 'tekentang' - verkrijgbaar bij de apotheek - is de teek te verwijderen.

Wondjes en schrammen
Gebruik voor ontsmetting povidonjood-oplossing (prikt niet).

Zonnebrand
Voorkomen: kies een zonnebrandmiddel met een voldoende hoge beschermingsfactor, en pak voor kinderen ook een petje in. Goed om te weten: als u een zonnebrandmiddel smeert en daarnaast een insectenafweermiddel dat DEET bevat, werkt het zonnebrandmiddel minder lang en minder goed.

Reisapotheek

Ik ga op reis en ik neem mee ... Dit kan per persoon verschillen. Voor uw gezondheid op reis raden wij u aan om de onderstaande checklist te gebruiken als geheugensteuntje.

Algemeen

Eigen geneesmiddelen

• voldoende voorraad
• anticonceptiepil (extra strip)
• Geneesmiddelenpaspoort

Pijn

• paracetamol
• kinder-paracetamol

Reisziekte

• cyclizine, meclozine of cinnarizine
• gemberpoeder-capsules

Diarree

• ORS-poeder
• loperamide

Verstopping

• bisacodyl

Jeuk

• lidocaïne(menthol)gel

Oorpijn bij vliegreis

• snoepje, kauwgum
• xylometolazine neusspray of -druppels

Wondontsmetting

• povidonjood oplossing

Zonnebrand

• zonnebrandcrème
• lipbalsem met UV-filter
• aftersun-product

Verbanddoos

• wondpleisters (per stuk verpakt)
• blarenpleisters
• steriele gaasjes
• rolletje hechtpleister of kleefpleister
• snelverband
• fixatiewindsel (hydrofiel)
• elastische zwachtel (bij verstuikingen)
• verbandklemmetjes
• schaar
• koortsthermometer (onbreekbaar)
• splinterpincet
• tekentang

Diversen

• condooms
• contactlensbenodigdheden
• reservebril
• insectenafweermiddel met DEET
• diëthyltoluamide)
• geluiddempers (oren)

Ver of lang weg

Voor exotische bestemmingen/langere reizen:

Voorkoming ziekten

• inentingen
• malariatabletten
• klamboe (geïmpregneerd)

Desinfectie drinkwater

• natriumhypochloriet

Verbanddoos (extra)

• mitella
• zwaluwstaartjes
• spuiten en naalden