Weekendje Istanbul

Een weekendje Istanbul? Istanbul is een absoluut betoverende stad – een hypnotiserend mengsel van prachtige paleizen, koepels en minaretten, straatjes, vervallen oude houten huizen, smerige betonnen flats, prachtige appartementen in jugendstil, internationale modewinkels, bazaars en bedelaars, straatventers en zwerfhonden en bovenal de schepen op de Bosporus en de belofte van het Oosten.

De stad die een bruggenhoofd vormt tussen Europa en Azië heeft hier al sinds mensenheugenis gelegen. In de loop van de eeuwen is ze hoofdstad geweest van het Romeinse, Byzantijnse en Ottomaanse Rijk, en driemaal van naam veranderd - Byzantium, Constantinopel en daarna Istanbul. Nadat in 1923 de Turkse Republiek was gesticht, werd Istanbul als hoofdstad door Ankara verdrongen, maar met haar indrukwekkende erfgoed blijft Istanbul het, culturele en economische centrum van Turkije. Hier vindt u informatie over de belangrijkste bezienswaardigheden, de plattegrond en de weersverwachting voor een weekendje Istanbul!

Istanbul ligt aan weerskanten van de Bosporus, kijkt naar Europa, maar heeft een ziel die duidelijk in Azië is geworteld. Aan de Europese kant is de stad nog eens verdeeld, ten noorden en ten zuiden van de Gouden Hoorn. In het zuiden vinden we prachtig werelderfgoed in de vorm van de Blauwe Moskee, het schitterende 15e-eeuwse Topkapipaleis en de Aya Sophia – de 'moeder van alle kerken', een meesterwerk van Byzantijnse architectuur. Ook hier is de grote bazaar, Kapali Çarsi, een doolhof van smalle overdekte straatjes waar van alles te koop is, van goedkope rommel tot peperdure tapijten.

Slechts een paar minuten lopen verderop is de Süleymaniye Caami, een spectaculaire Ottomaanse moskee en verder naar het westen vinden we de oude stadsmuren en de prachtige Kariye Camii. Ten noorden van de Galatabrug bevindt zich het prachtige 14e-eeuwse Genuese monument, de Galata Kulesi, een fantastisch uitkijkpunt. Vanaf daar wordt de stad duidelijk westerser. De hoofd-boulevard is de Istiklal Caddesi - omzoomd met prachtige fin-de-siècle architectuur - die leidt tot Taksim en indrukwekkende monument van de republiek.

Waar je ook gaat in deze boeiende stad, je struikelt over de melancholische resten van een schitterend keizerlijk verleden - verwaarloosde, genegeerde stukjes geschiedenis. Istanbul betovert de reiziger met spookachtige herinneringen - het adembenemend interieur van de Blauwe Moskee, de geuren en het lawaai van de vismarkt, de bootjes die tussen grote tankers op de Bosporus door varen - schijnbaar voorbijgaande impressies die voor altijd blijven hangen.

Eigenlijk is een weekendje Istanbul natuurlijk veel te kort. Wie naar Istanbul reist, komt in aanraking met meer dan tweeduizend jaar geschiedenis en een verleden dat sterk tot de verbeelding spreekt. Meer dan 120 keizers en sultans regeerden hier en de meesten van hen bouwden naar hartelust om de stad verder te verfraaien. Wat te denken van de Hagia Sophia, de Byzantijnse basiliek die eeuwenlang het vaticaan van het oosten was. Op een steenworp afstand er vandaan ligt het Topkapi-paleis (dinsdags gesloten), de weelderige residentie van de sultan compleet met schatkamers en haremverblijven.

Toch zijn het niet louter de overblijfselen uit een ver en eerbiedwaardig verleden die van Istanbul, het vroegere Constantinopel, zo'n ongewoon fascinerende stad maken. Ondanks veertig aardbevingen, zestig branden en zesentwintig belegeringen is deze metropool nog even springlevend als in de dagen van de sultans. Vraag aan de Turken wat hun werkelijke liefde is en zij zullen zeggen dat zij trots zijn op hun hoofdstad Ankara, maar dat hun dromen gaan over deze miljoenenstad aan de Bosporus.

De reiziger die idyllische voorstellingen koestert van een serene, oosterse stad gaat een teleurstelling tegemoet, want Istanbul is chaos. Meer dan acht miljoen mensen, -dat is bijna de helft van de bevolking van Nederland- wonen en werken op een oppervlakte, die kleiner is dan de provincie Utrecht. Al deze mensen stromen dagelijks naar de stad om er hun (schamele) brood te verdienen en hun aantal groeit met de dag. Bij degenen die de eerste schok van verkeerschaos en lawaai te boven zijn gekomen, ontstaat al gauw de plezierige spanning van het observeren van deze bijenkorf van menselijke bedrijvigheid. Een bedrijvigheid die Istanbul altijd al vanaf het allereerste begin gekenmerkt heeft.

Via de Bosporus, de 32 kilometer lange zeestraat, die de Zwarte Zee met de Zee van Marmara verbindt, vonden goederen uit alle delen van de wereld hun weg naar de bazaars van Istanbul. Ook nu nog zijn specerijen, zijde en goud daar in grote hoeveelheden te vinden. Reeds duizenden jaren geleden ontmoetten Oriënt en Occident elkaar op deze plek. Die ontmoeting is traceerbaar in de geschiedenis, de kunst, de cultuur, maar ook in het leven van alledag. Als een gesluierde moeder met haar totaal westers geklede dochter over straat loopt, bijvoorbeeld. Dit is Istanbul, stad van tegenstellingen. Voor de Turk het begin van het westen, voor de Europeaan poort naar de Oriënt. Dat wordt nog eens onderstreept doordat het de enige stad ter wereld is, die zich uitspreidt over twee continenten.

De ligging aan de Bosporus geeft de stad een magnifieke setting. Neem zelf eens de boot en maak voor een luttel bedrag de overtocht van Europa naar Azië. Vanaf het water laat deze miljoenenstad zich misschien het beste waarderen. Het silhouet van Istanbul met zijn vele moskeeën en minaretten, brengt zelfs de meest nuchtere geesten in vervoering.